Żegnaj, Legendo. Zmarł Joka – współtwórca Kalibra 44 i ikona polskiego hip‑hopu
Polska scena muzyczna pogrążona jest w żałobie. W wieku 46 lat zmarł Michał Marten, znany szerszej publiczności jako Joka – współzałożyciel legendarnego zespołu Kaliber 44 i jeden z najbardziej charyzmatycznych głosów polskiego rapu lat 90. O śmierci artysty poinformował jego brat, raper AbradAb, w poruszającym wpisie w mediach społecznościowych.
Brat, przyjaciel, twórca – osobisty wpis AbradAba
"Ś.P. Brat Joka. Z największym bólem zawiadamiam Was o śmierci Michała. Nie ma go już z nami, ale wierzę, że na zawsze pozostanie w naszych sercach" – napisał Marcin Marten, czyli AbradAb.
Równocześnie poprosił fanów i media o uszanowanie żałoby rodziny. Data pogrzebu nie została jeszcze podana.
Kaliber 44 – pionierzy polskiego hip-hopu
Joka na zawsze pozostanie zapamiętany jako współzałożyciel Kalibra 44, formacji, która przedefiniowała brzmienie polskiego rapu. Zespół powstał w 1993 roku w Katowicach z inicjatywy Michała i Marcina Martenów, Piotra "Magika" Łuszcza i Rafała "Jajonasza" Łukaszczyka.
Ich debiutancki album "Księga Tajemnicza. Prolog" z 1996 roku był przełomem – mroczny, psychodeliczny styl tekstów i nowatorska produkcja wyznaczyły nowe standardy w rodzącym się w Polsce nurcie hip-hopowym.
Dwa kolejne krążki, "W 63 minuty dookoła świata" (1998) i "3:44" (2000), przyniosły im ogromną popularność, a ostatni z nich został uhonorowany Fryderykiem w kategorii album roku – rap/hip-hop.
Emigracja i powroty – artysta osobny
Po premierze "3:44" Joka wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, gdzie przez lata pozostawał poza głównym nurtem polskiej sceny muzycznej. Jednak nigdy nie zerwał więzi z muzyką – pojawiał się gościnnie na płytach AbradAba, a także współpracował z takimi artystami jak Miuosh, L.U.C., Fokus, Jimek, Pokahontaz czy Kaliber 44 po reaktywacji w 2013 roku.
Charyzma, styl, legendarny głos
Joka przez lata był uważany za jednego z najbardziej wyrazistych i unikalnych raperów w Polsce. Jego niskie, hipnotyzujące flow, gęste metafory i charakterystyczna narracja sprawiły, że na zawsze zapisał się w historii polskiego hip-hopu.
Był również związany z projektami Czarne Złoto i Baku Baku Skład, dzięki którym udowodnił, że potrafi odnaleźć się w różnych stylistykach i kręgach muzycznych.
Prywatnie: mąż, artysta, brat
W 2002 roku Michał Marten ożenił się z Karoliną Piszczek, artystką i fotomodelką. Pomimo obecności w świecie muzyki, Joka zawsze był osobą chroniącą swoją prywatność, stronił od rozgłosu i rzadko udzielał wywiadów.
Pożegnanie legendy
Śmierć Joki to kolejna ogromna strata dla świata muzyki, porównywana przez wielu do odejścia Magika. Fani, muzycy i dziennikarze zgodnie przyznają, że odszedł ktoś, kto tworzył fundamenty kultury hip-hopowej w Polsce.
"Był prawdziwy. Bez niego nie byłoby Kalibra, nie byłoby tej sceny, jaką znamy" – napisał jeden z fanów pod postem AbradAba.