Wyższe raty kredytów bez decyzji RPP? Czy to możliwe?
WIBOR jest aktualnie na najwyższym poziomie od 20 lat. Oznacza to, że raty kredytów wzrosną nawet bez podniesienie stóp procentowych przez Radę Polityki Pieniężnej. Eksperci prognozują, że sytuacja ulegnie znacznemu pogorszeniu.
Podczas październikowego posiedzenia Rada Polityki Pieniężnej podjęła decyzję i nie podniosła stóp procentowych – pozostawiła je na dotychczasowym poziomie 6,75 proc. Stanowiło to spore zaskoczenie zarówno dla osób posiadających zaciągnięte kredyty oraz dla ekspertów finansowych. Ta decyzja nie świadczy jednak o tym, że raty kredytów nie będą dalej rosły.
Winny temu jest wskaźnik WIBOR. WIBOR (Warsaw Interbank Offered Rate) określa wysokość oprocentowania na polskim rynku międzybankowym. Na podstawie stopy procentowej WIBOR banki komercyjne zgadzają się udzielać sobie nawzajem pożyczek. Wysokość wskaźnika jest zmienna – ustalana na nowo niemal codziennie na podstawie danych, które podają banki uczestniczące w panelu o godz. 11. Na jego wysokość wpływa sytuacja na rynkach finansowych, zapotrzebowanie banków na pieniądze, lecz przede wszystkim stopy procentowe NBP. W fixingu uczestniczy 10 banków – wyjaśnia portal Business Insider.
Stawki WIBOR są znacznie wyższe niż stopy ponieważ rynek oczekuje dalszego wzrostu stóp procentowych. W ostatnich tygodniach wskaźnik ten notuje jednak gwałtowny wzrost. Obecnie znajduje się na poziomie 7,36 proc. – jest to wynik najwyższy od 2002 roku. Kształtuje się on o 0,6 pkt proc. wyżej niż stopa referencyjna.
“Osoby, które w najbliższym czasie będą miały aktualizację oprocentowania kredytu hipotecznego, muszą przygotować się na znaczący wzrost raty. Taka aktualizacja zwykle odbywa się co 3 miesiące” – wyjaśnił Jarosław Sadowski, główny analityk Expandera cytowany przez Business Insider.
Termin aktualizacji jest zależny od daty podpisania umowy kredytowej. Business Insider wyjaśnia to zjawisko na konkretnym przykładzie. Dla kredytu zaciągniętego w ubiegłym roku na 300 tys. i 25 lat aktualny skok WIBOR-u daje podwyżkę raty z 2 tys. 530 zł w ostatnich trzech miesiącach do 2 tys. 598 zł w nadchodzącym kwartale.
“Dla porównania w początkowym okresie spłaty, czyli jeszcze przed podwyżkami stóp procentowych, rata wynosiła tylko 1 tys. 334 zł” – poinformował analityk Expandera w rozmowie z “BI”.
Likwidacja WIBOR-u i nowy wskaźnik WIRON
Analitycy zakładają dalszy wzrost wskaźnika. Swoje prognozy opierają o założenia kontraktów na przyszłą stopę procentową, które pokazują, że za pół roku WIBOR zdaniem rynku może osiągnąć 8,13 proc. – o 0,77 pkt proc. wyżej niż dziś. Wówczas rata wcześniej wspomnianego kredytu wzrosłaby do 2 757 złotych.
Premier Mateusz Morawiecki zapowiedział likwidację WIBOR-u od początku 2023 r. – jednak na oficjalną decyzję trzeba będzie jeszcze poczekać.
Komitet Sterujący Narodowej Grupy Roboczej ds. reformy wskaźników referencyjnych zaakceptował pod koniec września mapę drogową wytyczającą terminy i sposób zastąpienia wskaźników referencyjnych WIBOR i WIBID przez nowy indeks WIRON. Powszechne stosowanie nowych stawek ma jednak nastąpić dopiero w 2025 r. – podkreśla Business Insider.
“Z uwagi na fakt, że na reformę wskaźników referencyjnych składa się bardzo wiele wzajemnie powiązanych elementów, proces ten będzie rozłożony w czasie. NGR określiła w mapie drogowej, że przy efektywnej współpracy wszystkich zaangażowanych stron, reforma wskaźników referencyjnych w Polsce zostanie zrealizowana w całości do końca 2024 r., przy czym wdrożenie przez uczestników rynku nowej oferty produktów finansowych stosujących indeks WIRON planowane jest na lata 2023 i 2024” – poinformował za pośrednictwem komunikatu Urząd Komisji Nadzoru Finansowego.
