Eksperci z agencji pracy tymczasowej Job Impulse, członka Polskiego Forum HR, dzielą się swoją wiedzą.
Praca dla młodzieży od 15. roku życia
Od 15. roku życia można legalnie podjąć pracę na podstawie umowy o pracę, pod warunkiem ukończenia szkoły podstawowej. Co ciekawe, nie jest wymagana zgoda rodziców czy opiekunów. Młodociani mogą być zatrudnieni do tzw. prac lekkich lub w ramach przyuczenia do zawodu. Pracujący młodociani płacą składki na ubezpieczenie społeczne, co wlicza się do ich stażu pracy i wpływa na wysokość przyszłej emerytury.
W trakcie roku szkolnego młodociani mogą pracować do 12 godzin tygodniowo, maksymalnie 2 godziny dziennie. W czasie ferii i wakacji mogą pracować do 35 godzin tygodniowo, maksymalnie 7 godzin dziennie, pod warunkiem, że nie mają statusu ucznia. W przeciwnym razie muszą otrzymać wolne na ten czas.
Po przepracowaniu 4,5 godziny przysługuje im 30-minutowa przerwa. Młodociani nie mogą pracować w godzinach nadliczbowych ani w porze nocnej, która obejmuje 14 godzin nieprzerwanego odpoczynku. Mają również prawo do 48 godzin nieprzerwanego odpoczynku tygodniowo. Po 6 miesiącach pracy przysługuje im 12 dni urlopu, a po roku 26 dni, aż do uzyskania pełnoletności.
Umowa zlecenie od 13. roku życia
Zgodnie z przepisami, umowa zlecenie może być zawierana z osobami w wieku od 13 do 18 lat, ale wymaga zgody rodziców oraz inspektora pracy. Po zawarciu małżeństwa przed osiągnięciem pełnoletności, zgoda ta nie jest potrzebna. Prace wykonywane przez młodocianych muszą być lekkie i nie mogą zagrażać ich zdrowiu ani prawidłowemu rozwojowi.
Młodociani uczniowie zatrudnieni na umowie zlecenia są zwolnieni z płacenia składek ZUS, a do 26. roku życia również z podatku dochodowego, jeśli ich przychody nie przekroczą 85 tys. zł. Jeżeli młodociany nie jest uczniem, płaci składki ZUS z wyjątkiem składki chorobowej, która jest dobrowolna.
Specyficzne zasady zatrudniania osób poniżej 16. roku życia
Zatrudnianie osób poniżej 16. roku życia wiąże się z większą ilością formalności. Pracodawcy muszą uzyskać zgody rodziców oraz inspektora pracy, a takie osoby mogą pracować tylko w branży kulturalnej, artystycznej, sportowej lub reklamowej. Prace te nie mogą stanowić zagrożenia dla zdrowia ani prawidłowego rozwoju młodocianych pracowników.
Prace lekkie – co to oznacza?
Prace lekkie to czynności, które młodociani mogą wykonywać bez zagrożenia dla swojego zdrowia i rozwoju. Przykłady to pomoc biurowa czy drobne prace rękodzielnicze. Każdy pracodawca zatrudniający młodocianych musi opracować wykaz prac lekkich i uzyskać jego zatwierdzenie przez inspektora pracy.
Bezpieczeństwo i ubezpieczenie
Młodociani uczniowie pracujący na podstawie umowy o pracę są ubezpieczeni przez szkołę. Po zakończeniu nauki zobowiązani są do opłacania składek na ubezpieczenie. W przypadku wypadku przy pracy, uczniowie mogą dochodzić odszkodowania od zleceniodawcy na drodze cywilnej, jednak nie są uprawnieni do świadczeń z ZUS.
Sezon letni – czas pracy młodzieży
Rozpoczynający się sezon letni to czas, gdy wielu młodych ludzi podejmuje pracę. Ważne jest, aby zatrudnienie było legalne i bezpieczne. Poszukiwanie pracy przez legalne źródła oraz weryfikacja pracodawców są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa młodym pracownikom.
Eksperci z Job Impulse podkreślają, że dbałość o procedury i warunki pracy jest priorytetem. Przykładem jest aplikacja Strefajob.pl, która oferuje stabilne i bezpieczne zatrudnienie, dbając o formalności i komfort zatrudnionych osób.