Pasterka sto metrów pod ziemią. Górnicza tradycja ma ponad 300 lat

Około stu metrów pod ziemią odprawiona została w wigilijny poranek tradycyjna górnicza pasterka. Uroczysta msza święta w kopalni soli w Wieliczce (woj. małopolskie) rozpoczęła się w sobotę 24 grudnia o godzinie 8 rano. Wcześnie, choć według tradycji powinna zacząć się jeszcze o godzinie 6, bo dawniej właśnie o tej godzinie górnicy z nocnej i porannej zmiany spotykali się na wspólnym nabożeństwie.

Tradycja porannych pasterek w kopalni soli w Wieliczce sięga XVII wieku. Tradycyjna msza święta przez lata odbywała się skoro świt – o godzinie 6. Współcześnie nabożeństwo rozpoczyna się o godzinie 8. Tegoroczną pasterkę sto metrów pod ziemią poprowadził metropolita krakowski abp Marek Jędraszewski.

Wczesna pora, o jakiej odprawiana jest pasterka, związana jest z organizacją pracy górników. Aby w uroczystości mogło brać udział jak najwięcej pracowników, rozpoczynała się ona na styku nocnej i porannej zmiany – o godzinie 6. W tym dniu nie prowadzono ciężkich prac, ograniczano się tylko do tych niezbędnych.

Komora, w której odprawiana jest msza, została wybudowana w 1896 roku – to kaplica świętej Kingi. Tegoroczna pasterka odbywa się po raz pierwszy po dwóch latach przerwy spowodowanej pandemią koronawirusa. Uroczystość ma charakter otwarty – mogli wziąć w niej udział nie tylko górnicy, ale także ich rodziny, mieszkańcy regionu i turyści. Kaplica pomieściła kilkaset osób.

Jak informują władze wielickiej kopalni, prawdopodobnie pierwszą mszę odprawił ks. Marcin Kurowski w kaplicy św. Antoniego w 1698 roku, po uzyskaniu zgody króla Augusta II Sasa i pozwolenia z Rzymu.

– Tradycja tej pasterki sięga XVII wieku, czyli ma już ponad 300 lat. Proszę sobie wyobrazić, że mamy rok 1698 i górnicy kończący nocną zmianę w kopalni i ci, którzy zaczynają pracę, wspólnie schodzą do kaplicy i w mroku górniczych lamp uczestniczą w pasterce. Tradycja ta była kontynuowana w czasie zaborów, bo gdy Austriacy zabronili odprawiania mszy świętych (w kopalni soli w Wieliczce – red.), pasterka była tą jedyną, która mogła być odprawiana. Do XX wieku tak to wyglądało, gdy była krótka przerwa w okresie PRL i do dzisiaj ta tradycja jest kontynuowana – opowiedziała Monika Szczepa z kopalni soli w Wieliczce.