Przyczyna: Złote algi i zanieczyszczenia kopalniane
Śnięcie ryb w Kaniele Gliwickim jest bezpośrednio powiązane z obecnością złotej algi, której rozwojowi sprzyjają niski poziom wód oraz ich zasolenie. Złote algi, choć brzmią niewinnie, są w rzeczywistości śmiertelnym zagrożeniem dla życia wodnego, gdyż w trakcie kwitnienia produkują toksyny zabójcze dla ryb.
„Problemem jest zwłaszcza regularne odprowadzanie zasolonej wody przez górnośląskie kopalnie do kanału. To działanie, choć często legalne, prowadzi do dalszego zanieczyszczenia wód i jest katastrofalne dla ekosystemu,” wyjaśnia prof. Andrzej Górniak. Jak dodaje, obecne regulacje prawne nie stanowią wystarczającego odstraszania dla firm, a kary są zbyt niskie, aby skutecznie przeciwdziałać takim praktykom.
Koszty ekologiczne są ogromne
Śnięcia ryb to tylko wierzchołek góry lodowej. Zjawisko to pokazuje, jak duży jest wpływ działalności przemysłowej na środowisko naturalne. Niestety, jak zaznacza hydrobiolog z Uniwersytetu Warszawskiego, ograniczenie zasolenia, czyli jednej z głównych przyczyn masowych śnięć, jest procesem kosztownym. „Stopień zasolenia jest przerażający, a wszystko, co jest odprowadzane, kończy w Odrze, powodując dalsze szkody,” podkreśla.
Rządowe działania w obliczu katastrofy
W odpowiedzi na katastrofę w Kanale Gliwickim, jak również w innych częściach kraju, rząd zapowiedział wprowadzenie działań mających na celu zapobieganie dalszemu zakwitowi złotych alg. Kluczowe jest zminimalizowanie zanieczyszczeń oraz regularne monitorowanie jakości wody. Eksperci podkreślają jednak, że konieczne są zmiany systemowe, zwłaszcza w zakresie prawnych regulacji dotyczących odprowadzania zanieczyszczeń przez przemysł.
Wydarzenia w Kanale Gliwickim są przestrogą, jak ważne jest odpowiedzialne zarządzanie zasobami naturalnymi i jak dużą rolę w ochronie środowiska powinno odgrywać prawo. Jak długo jeszcze ekosystemy będą ofiarami przemysłowej działalności, zanim skuteczne zmiany zostaną wprowadzone? To pytanie, na które odpowiedź musi znaleźć nie tylko Polska, ale cała społeczność międzynarodowa.