Za ustawą głosowało 293 posłów, przeciw było 22, wstrzymało się 112.
W wieczornych głosowaniach wprowadzono poprawkę mówiącą, że jeden dodatek energetyczny bądź węglowy ma być wypłacany na “jeden adres”. Ma to przeciwdziałać celowemu lub sztucznemu dzieleniu gospodarstw domowych, aby otrzymać więcej dodatków. Inna poprawka przewiduje, że informacje zamieszczone we wniosku o wypłatę dodatku składa się pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.
W przypadku dodatku węglowego ustawa przewiduje, że jego wypłata ma nastąpić w dwa miesiące od złożenia wniosku, ale nie później niż do 30 grudnia 2022 r.
Nad rządowym projektem ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw posłowie pracowali od rana. Po pierwszym czytaniu i złożeniu poprawek projekt trafił do dalszych prac w komisji.
Minister klimatu i środowiska Anna Moskwa tłumaczyła w Sejmie, że wprowadzane jest kompleksowe rozwiązanie obejmujące wszystkich użytkowników ciepła i ciepłej wody, w tym 6,5 mln gospodarstw domowych, których mogłyby dotknąć podwyżki. Zapisy z ustawy obejmują m.in. odbiorców ciepła systemowego, a więc osoby mieszkające np. w blokach i uzyskujące ciepło od dostawcy zewnętrznego, który może wykorzystywać gaz, węgiel, biomasę czy źródła mieszane – zapewniła.
„Duzi dostawcy ciepła idą do Urzędu Regulacji Energetyki po nową taryfę i tutaj jest moment interwencji. Tutaj jest decyzja o blokadzie stawki i rekompensacie, która będzie wypłacana elektrociepłowniom z żądaniem, aby natychmiastowo dokonać przeniesienia tej rekompensaty na odbiorców i zrewidować faktury, jeśli faktury już zostały wystawione. Wsparcie dla gospodarstwa domowego będzie wynosić od 1,1 tys. zł do 3,9 tys. zł. Najwyższe wsparcie będzie dotyczyć odbiorców ciepła wytwarzanego z gazu” – tłumaczyła minister.
Dodała także, że URE będzie blokował podwyżki na poziomie cen z marca tego roku z uwzględnieniem wzrostu cen surowca w 60 proc., co – jak stwierdziła – „przełoży się maksymalnie na 40 proc. podwyżki na poziomie odbiorcy”. Wsparcie otrzymają gospodarstwa domowe i instytucje, które nie są odbiorcami ciepła systemowego; uzyskają dodatki w gminach. Podobnie będzie w przypadku tych, którzy korzystają z ciepła dostarczanego przez małe elektrociepłownie. Z dodatków będą mogły skorzystać podmioty wrażliwe, takie jak szkoły, przedszkola, szpitale, żłobki i organizacje pożytku publicznego – zapewniła minister.
Dodała, że instytucje takie jak szkoła prowadzona przez stowarzyszenie także mogą występować o wsparcie na podstawie danych o zużyciu paliwa w ciągu ostatnich trzech lat, przy czym pod uwagę bierze się dwa lata, i na podstawie już wystawionej faktury.
W trakcie debaty sejmowej kluby parlamentarne złożyły poprawki. Marek Suski (PiS) poinformował, że chodzi m.in. o informacje, że do małych jednorodzinnych domków meldują się różni kuzyni i znajomi. “Zaproponujemy poprawkę, że jeden adres w domu, to będzie jedna możliwość dofinansowania” – powiedział.
Dodał, że zostanie również wydłużony termin, jeśli chodzi o możliwość składania wniosków na węgiel – z 30 dni do 60 dni. Jak tłumaczył poseł, niektóre gminy nie dały rady przygotować specjalnych wniosków. Dodał, że gminy będą mogły przeprowadzić wywiady środowiskowe, bowiem zgłaszane są do nich informacje o nadużyciach. Wyjaśnił, że to nieliczna grupa. “Chcemy, żeby ten dodatek trafił do potrzebujących, nie był wykorzystywany, jako sposób zarobkowania” – wyjaśnił.
Jak mówił w Sejmie Tomasz Nowak (KO), ustawa “wyklucza bardzo dużą część społeczeństwa ze środków pomocowych”. “Tę ustawę trzeba zmienić. I my zgłaszamy poprawkę, która spowoduje, że rzeczywiście, każdy obywatel, mieszkaniec Polski, który skorzysta z ciepła tzw. systemowego, będzie miał obniżkę, a nie podwyżkę” – powiedział. Według posła przedsiębiorcy, jak np. fryzjerzy, piekarze, sklepikarze nie dostaną pomocy w ramach ciepła systemowego, z którego korzystają na danym osiedlu. “W naszych poprawkach wprowadzamy to, że będzie to tak samo 3 tys. zł dodatku, jak dla wszystkich” – powiedział.
Dariusz Wieczorek (Lewica) mówił, że ustawa “pokazuje wielką bezradność ze strony polskiego rządu, pokazuje wielki chaos, do którego doprowadziliście”. W ocenie posła problem się pojawia, jeżeli chodzi o przedsiębiorców, którzy ze względu na rosnące koszty energii, gazu będą zmuszeni do zamykania swojej działalności. Jego zdaniem, ustawa nie rozwiązuje ich problemów.
Według posłanki Polski 2050 Pauliny Hennig-Kloski ustawa “markuje rozwiązanie problemu, a nie jest faktycznym rozwiązaniem, bo widać już, kalkulując po całej Europie, że nie ilość wydawanych pieniędzy, a jakość rozwiązywania problemu i udzielanej pomocy ma ogromne znaczenie”.
Konfederacja złożyła wniosek o odrzucenie projektu już w pierwszym czytaniu, ale zyskał on poparcie jedynie 10 posłów. Robert Winnicki ocenił, że ustawa “prowadzi do zwiększenia inflacji, drożyzny, do produkcji pustego pieniądza”.
W projekcie ustawy zapisano, że w obszarze wsparcia dla odbiorców ciepła sieciowego przewiduje się dla wytwórców obowiązek ustalenia ceny ciepła – tzw. średniej ceny ciepła z rekompensatą – na 150,95 zł za GJ netto dla ciepła wytwarzanego w źródłach ciepła opalanych gazem ziemnym lub olejem opałowym, oraz 103,82 zł za GJ netto dla ciepła wytwarzanego w pozostałych źródłach ciepła.
Projekt wprowadza też jednorazowe dodatki dla gospodarstw domowych, które ogrzewają się przy pomocy kotłów lub pieców na biomasę, LPG, olej opałowy, przy czym dla otrzymania dodatku źródła te muszą być wpisane do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków. Dodatek wynosi 3 tys. zł w przypadku gdy głównym źródłem ciepła jest kocioł na pellet drzewny lub inny rodzaj biomasy, z wyłączeniem drewna kawałkowego. W przypadku głównego źródła ciepła na drewno kawałkowe dodatek wynosi 1 tys. zł. Dla ogrzewania na LPG wynosi 500 zł, a na olej opałowy – 2 tys. zł. Wnioski o dodatek będą składane do samorządu: wójt, burmistrz albo prezydent miasta będzie weryfikował ich zgodność z wpisem do CEEB.
System rekompensat będzie działać od 1 października 2022 do 30 kwietnia 2023 roku.