NFZ podało odpowiedzi na najczęstsze pytania z infolinii dot. koronawirusa

– Dlaczego w profilaktyce koronawirusa ważne jest mycie rąk?

Koronawirus jest osłonięty błoną tłuszczową (lipidową). Dlatego można mu zapobiegać przez zastosowanie środków chemicznych, takich jak zwykłe mydło, alkohol minimum 60–70 proc., preparaty do dezynfekcji.

– Jakie są objawy koronawirusa?

Przebieg zakażeń koronawirusem jest zróżnicowany – od bezobjawowego, przez łagodną chorobę układu oddechowego, po ciężkie zapalenie płuc, a nawet niewydolność wielonarządową oraz wstrząs septyczny. Najczęściej objawami koronawirusa są: kaszel, duszności, temperatura ciała powyżej 38 0C, ból mięśni.

– Jak przenosi się koronawirus?

Wirus przenosi się drogą kropelkową. Najczęściej przez kaszel, kichanie i rozmowę. Może też być przenoszony pośrednio przez dotyk. Dlatego tak ważne jest mycie rąk.

– Jak zapobiegać koronawirusowi?

*Często myj ręce.

Należy często myć ręce wodą z mydłem. Jeśli nie ma takiej możliwości, trzeba je dezynfekować środkami na bazie alkoholu (minimum 60-70 proc.). Częste mycie rąk zmniejsza ryzyko zakażenia.

*Unikaj dotykania oczu, nosa i ust

Koronawirus może przebywać na różnych powierzchniach i przenosić się przez ich dotyk. Dotknięcie oczu, nosa lub ust zanieczyszczonymi rękoma może spowodować przeniesienie wirusa z powierzchni na siebie.

*Regularnie myj lub dezynfekuj powierzchnie, których dotykasz

Miejsca, z których często korzystasz, powinny być starannie dezynfekowane. Regularnie przecieraj wodą z mydłem lub środkiem dezynfekującym biurka, lady, stoły, klamki, włączniki światła i poręcze.

*Regularnie dezynfekuj swój telefon i nie korzystaj z niego podczas spożywania posiłków.

Na powierzchni telefonów komórkowych bardzo łatwo gromadzą się chorobotwórcze drobnoustroje. Regularnie dezynfekuj swój telefon komórkowy (np. wilgotnymi chusteczkami nasączonymi środkiem dezynfekującym). Nie kładź telefonu na stole przy posiłku i nie korzystaj z niego podczas spożywania posiłków.

*Zachowaj bezpieczną odległość od rozmówcy

Należy zachować 1– 2 metry odległości od osoby, która kaszle, kicha lub ma gorączkę.

*Stosuj zasady ochrony podczas kichania i kaszlu

Podczas kaszlu i kichania należy zakryć usta i nos zgiętym łokciem lub chusteczką. Potem należy jak najszybciej wyrzucić chusteczkę do zamkniętego kosza i umyć ręce, używając mydła i wody lub zdezynfekować je środkami na bazie alkoholu (minimum 60-70). Zakrycie ust i nosa podczas kaszlu i kichania zapobiega rozprzestrzenianiu się zarazków, w tym wirusów.

*Zdrowo się odżywiaj i pamiętaj o nawodnieniu organizmu

Stosuj zrównoważoną dietę. Unikaj wysoko przetworzonej żywności. Pamiętaj o codziennym jedzeniu minimum 5 porcji warzyw i owoców. Odpowiednio nawadniaj organizm. Codziennie pij około 2 litrów płynów (najlepiej wodę mineralną).

*Korzystaj ze sprawdzonych źródeł wiedzy o koronawirusie

Nie ulegaj panice. Staraj się postępować racjonalnie w walce z koronawirusem. Korzystaj ze sprawdzonych źródeł wiedzy opartych na dowodach naukowych, które publikowane są na stronach internetowych Głównego Inspektoratu Sanitarnego, Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia.

– Co robić gdy podejrzewamy u siebie koronawirusa?

Jak najszybciej skontaktuj się telefonicznie z najbliższą stacją sanitarno-epidemiologiczną. Do czasu otrzymania pomocy odizoluj się od innych ludzi. Każda stacja ma telefon dyżurny (alarmowy) czynny 24 godziny na dobę. Numer telefonu jest dostępny na stronach powiatowych stacji sanitarno-epidemiologicznych. W niektórych przypadkach może to być numer telefonu dyrektora stacji. Nie zawsze na stronie jest informacja, że jest to numer całodobowy. Objawy, takie jak gorączka powyżej 38 stopni C z kaszlem czy duszność, wymagają konsultacji w szpitalu zakaźnym. Przemieszczając się do szpitala, unikaj komunikacji publicznej.

– Czy jest szczepionka na koronawirusa?

Aktualnie nie ma szczepionki przeciw koronawirusowi.

– Czy maski zabezpieczają przed koronawirusem?

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) nie zaleca używania masek na twarz przez zdrowych ludzi.

– Czy mogę zarazić się koronawirusem przez przesyłki z Chin?

Ryzyko zakażenia się wirusem poprzez towary zamawiane z Chin jest znikome. Wirus krótko żyje poza organizmem człowieka.

– Kto jest najbardziej narażony na zarażenie koronawirusem?

Najbardziej narażone na rozwinięcie się ciężkiej postaci choroby i zgon są osoby starsze, z obniżoną odpornością, które chorują na inne choroby, w szczególności przewlekłe (np. cukrzycę, choroby układu sercowo-naczyniowego, zaburzenia neurologiczne). Zachorowania wśród dzieci są rzadkie.

– Czy są leki, suplementy lub witaminy, które mogą podnieść odporność i zabezpieczyć przed koronawirusem?

Aktualnie nie ma zaleceń, z których wynikałoby, że zażywanie konkretnych leków, suplementów lub witamin chroni przed koronawirusem.

– Czy można zbadać się na koronawirusa prywatnie? Ile to kosztuje?

To lekarz decyduje, czy zrobić test w kierunku koronawirusa. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) nie rekomenduje wykonywania komercyjnych testów na koronawirusa.

– Jak osoby starsze mogą zabezpieczać się przed koronawirusem?

Rekomendujemy, żeby osoby starsze nie przebywały w miejscach publicznych i w miarę możliwości nie wychodziły z domu. Warto poprosić bliskich o wsparcie przy robieniu zakupów. Najlepiej też zaopatrzyć się w leki, które są przyjmowane na stałe. W tym celu można zadzwonić do lekarza pierwszego kontaktu z prośbą, żeby wystawił e-receptę. Jeśli pacjent ma dostęp do Internetowego Konta Pacjenta i wpisze tam numer telefonu, kod dostępu do e-recepty zostanie przysłany SMS-em.

– Czy w związku z koronawirusem można zmienić termin sanatorium na inny?

Tak, jest taka możliwość. Należy zwrócić się pisemnie do swojego oddziału wojewódzkiego z prośbą o zmianę terminu wyjazdu do sanatorium ze względu na obawy związane z koronawirusem. Pobyt w sanatorium zostanie przeniesiony na inny termin.

– Dlaczego na granicy są kontrole i w jakim celu zbierane są od pasażerów dane osobowe?

Jest to działanie zapobiegawcze w związku z rozprzestrzenianiem się koronawirusa. Zebrane w ten sposób dane będą służyły służbom sanitarnym do kontaktu z pasażerami, jeśli okaże się, że była wśród nich osoba chora. Pasażerowie są proszeni o podanie takich danych, jak: adres tymczasowy lub stały, dane osobowe, telefon kontaktowy, wskazanie osoby do kontaktu w razie nagłej potrzeby.

– Jeśli nie jestem ubezpieczony, to czy w razie koronawirusa będę leczony bezpłatnie?

Tak. Pacjenci z objawami koronawirusa będą leczeni bezpłatnie, również osoby nieubezpieczone.

– Czy mogę uzyskać zwolnienie na czas kwarantanny?

Decyzję o nałożeniu kwarantanny podejmuje państwowy powiatowy inspektor sanitarny. Ta decyzja jest podstawą wypłacenia zasiłku przez ZUS.

– Czy podczas teleporady lekarz może wystawić zwolnienie?

Tak, jest taka możliwość. Telefon do przychodni, w której lekarz udzieli teleporady, można uzyskać od konsultantów Telefonicznej Informacji Pacjenta. Numer infolinii 800 190 590. To lekarz decyduje o tym, czy wystawić zwolnienie lekarskie. (PAP)