Kto może decydować o o szczepieniu dzieci?
O realizacji obowiązkowego szczepienia ochronnego u dziecka decyduje lekarz – napisano w komunikacie wydanym w czwartek przez prezesa NRL prof. A. Matyję i głównego inspektora sanitarnego Jarosława Pinkasa w sprawie przypadków odmowy poddania się obowiązkowemu szczepieniu ochronnemu.
W komunikacie wskazano, że w świetle przepisów prawa o realizacji obowiązkowego szczepienia ochronnego u dziecka decyduje lekarz, po uprzednim przeprowadzeniu szczegółowego badania jego stanu zdrowia oraz zebraniu potrzebnych informacji w trakcie wywiadu z jego rodzicem w ramach kwalifikacyjnego badania lekarskiego.
Z obowiązku szczepienia ochronnego nie zwalnia niestawienie się z dzieckiem na badania, zwolnić od szczepienia może dopiero stwierdzenie przez lekarza przeciwwskazań do szczepienia – napisano w oświadczeniu.
W związku z coraz częściej pojawiającymi się informacjami o odmowie realizacji szczepień dzieci oraz przypadkami polegającymi na próbach przerzucania odpowiedzialności na lekarza za niezaszczepienie dziecka przez osoby do tego zobowiązane poinformowano w komunikacie, że rodzic lub opiekun prawny dziecka nie mają prawa żądać od lekarza w ramach badania kwalifikacyjnego szczegółowego wyjaśnienia wątpliwości dotyczących takich zagadnień, jak: skład i działanie szczepionki, sposób jej produkcji, dystrybucji i przechowywania, możliwych działań niepożądanych czy szkodliwości szczepionki, statystyki odczynów poszczepiennych i kwestii odpowiedzialności materialnej za powikłania poszczepienne i innych, dodatkowych, szczegółowych informacji.
Decyzji o szczepieniu dziecka nie można uzależniać również od wypisania przez lekarza zaświadczeń o braku przeciwskazań do szczepienia czy też od złożenia przez lekarza pisemnego oświadczenia o gwarancji braku możliwości wystąpienia powikłań poszczepiennych u dziecka.
W ocenie prezesa Naczelnej Rady Lekarskiej i Głównego Inspektora Sanitarnego istnieją podstawy do uznania, że takie działania noszą charakter “jedynie pozornego deklarowania chęci poddania się szczepieniu i mogą być uznane za uchylanie się od dopełnienia obowiązku poddania się obowiązkowemu szczepieniu ochronnemu”.
Do obowiązków lekarza związanych z przeprowadzaniem obowiązkowych szczepień, wynikających z art. 17 ustawy “O zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi” należy: “przeprowadzenie badania w celu wykluczenia przeciwwskazań do wykonania szczepienia, a w przypadku, gdy badanie kwalifikacyjne daje podstawy do długotrwałego odroczenia obowiązkowego szczepienia ochronnego, skierowanie osoby objętej obowiązkiem szczepienia ochronnego do konsultacji specjalistycznej. Lekarz powinien powiadomić osoby obowiązane do poddania się obowiązkowym szczepieniom ochronnym lub osoby sprawującej prawną pieczę nad osobą małoletnią lub bezradną albo opiekuna faktycznego, o obowiązku poddania się tym szczepieniom i poinformowanie o szczepieniach zalecanych, sposobie ich wykonania oraz o możliwości wystąpienia niepożądanego odczynu poszczepiennego (NOP) i konieczności natychmiastowego zgłoszenia się do lekarza w takim przypadku” – napisano w komunikacie.
W komunikacie wskazano, że szczepienia należą do najważniejszych zdobyczy współczesnej medycyny i są najlepszą znaną metodą profilaktyki chorób zakaźnych: ratują życie i chronią przed powikłaniami związanymi z niebezpiecznymi chorobami zakaźnymi, a szczepionki spełniają najwyższe standardy bezpieczeństwa i ryzyko związane z ich stosowaniem jest znikome. A stosowanie danej szczepionki jest poprzedzone procedurą dopuszczenia jej do obrotu w Polsce.
Obowiązek poddawania się szczepieniom ochronnym przeciw chorobom zakaźnym wynika z ustawy z 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.
Wykaz chorób zakaźnych objętych obowiązkiem szczepień ochronnych i grup osób obowiązanych do poddawania się tym szczepieniom określa rozporządzenie ministra zdrowia z 18 sierpnia 2011 r. w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych.
