Wcześniejsze prace wykazały, że spożywanie pokarmów bogatych we flawanole może korzystnie wpływać na funkcjonowanie naczyń. „Flawanole to małe cząsteczki występujące w wielu owocach i warzywach, a także w kakao – wyjaśniła Catarina Rendeiro, wykładowca nauk o żywieniu na University of Birmingham. – Nadają owocom i warzywom jasne kolory i wiadomo, że korzystnie wpływają na funkcje naczyniowe. Chcieliśmy wiedzieć, czy flawanole mają również pozytywny wpływ na układ naczyniowy mózgu i czy może to mieć pozytywny wpływ na funkcje poznawcze”.
Rendeiro kierowała badaniami wraz z profesorami psychologii University of Illinois w Urbana-Champaign, Monicą Fabiani i Gabriele Gratton. Naukowcy rekrutowali niepalących dorosłych bez rozpoznanej choroby mózgu, serca, naczyń lub układu oddechowego.
18 uczestników zostało przebadanych przed spożyciem flawanoli kakaowych oraz w dwóch oddzielnych badaniach, w których osoby te spożywały kakao bogate we flawanole lub przetworzone kakao o bardzo niskim poziomie flawanoli. Ani uczestnicy, ani badacze nie wiedzieli, jaki rodzaj kakao był spożywany w każdej z prób. Podwójnie ślepy projekt badania miał zapobiec wpływowi oczekiwań badaczy lub uczestników na wyniki.
Dwie godziny po spożyciu kakao uczestnicy wdychali powietrze zawierające 5 proc. dwutlenku węgla (stężenie około 100 razy większe niż normalnie występujące w powietrzu). To standardowa metoda badania układu naczyniowego mózgu. Organizm reaguje zazwyczaj zwiększeniem przepływu krwi, co dostarcza mózgowi więcej tlenu i ułatwia pozbywanie się dwutlenku węgla.
Dzięki funkcjonalnej spektroskopii bliskiej podczerwieni (fNIRS), technice diagnostycznej wykorzystującej światło do wychwytywania zmian w dopływie krwi do mózgu, zespół zmierzył utlenowanie w korze czołowej – regionie, który odgrywa kluczową rolę w planowaniu, regulowaniu zachowania i podejmowaniu decyzji.
Badacze stawiali również przed uczestnikami zadania, które wymagały od nich sprostania czasami sprzecznym lub konkurującym ze sobą wymaganiom.
Jak się okazało, badani różnie reagowali na flawanole. Jednak u większości reakcja mózgu była silniejsza i szybsza po ekspozycji na flawanole kakaowe niż na początku badania lub po spożyciu kakao bez flawanoli. Poziomy maksymalnego utlenowania były ponad trzy razy wyższe w przypadku kakao o wysokiej zawartości flawanolu w porównaniu z kakao o niskiej zawartości flawanolu, a reakcja na utlenowanie była o około minutę szybsza. Po spożyciu flawanoli kakaowych uczestnicy osiągali również lepsze wyniki w najtrudniejszych testach poznawczych, poprawnie rozwiązując problemy o 11 proc. szybciej niż na początku badania lub gdy spożywali kakao ze zmniejszoną zawartością flawanoli. Nie było jednak mierzalnej różnicy w wydajności w przypadku łatwiejszych zadań.
„Chociaż większość ludzi czerpała korzyści ze spożycia flawanoli, była mała grupa, która ich nie odnosiła” – powiedziała Rendeiro. U czterech z 18 badanych nie było znaczących różnic w utlenowaniu mózgu po spożyciu flawanoli, ani nie poprawiły się ich wyniki w testach.
„Ponieważ ci czterej uczestnicy mieli już najwyższe utlenowanie na początku badania, może to wskazywać, że ci, którzy są już całkiem sprawni, mają niewiele miejsca na poprawę – powiedziała Rendeiro. – Ogólnie rzecz biorąc, odkrycia sugerują, że poprawa aktywności naczyniowej po ekspozycji na flawanole jest związana z poprawą funkcji poznawczych”.
„Wydaje się, że flawanole mogą być korzystne tylko podczas zadań poznawczych, które są bardziej wymagające” – zaznaczyła Rendeiro. (PAP)