Święcenia kapłańskie otrzymał w 1946 r., a w następnym roku wyjechał do Belgii i Francji, by tam prowadzić działalność duszpasterską wśród Polonii. Po powrocie do kraju był wikariuszem w powiecie bocheńskim, potem w Krakowie.
Duchowny, ale też poeta, aktor i pedagog. Jednym z pierwszych utworów literackich Karola Wojtyły był, powstały w czasach okupacji, poemat “Kamień i bezmiar”.Przyszły papież uczył się wówczas na kursach konspiracyjnych i pracował jako robotnik w kamieniołomach. Współorganizował w Krakowie konspiracyjny Teatr Rapsodyczny, w którym był aktorem i reżyserem. W latach 1945-51 napisał sztukę teatralną “Brat naszego Boga”.
W drugiej połowie lat 40. wykładał w Arcybiskupim Seminarium Duchownym. Studiował filozofię we Włoszech, Belgii i Francji. Był także wykładowcą katolickiej etyki społecznej w latach 1953-54 na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1981 roku, już jako papież Jan Paweł II, przekształcił Wydział w Papieską Akademię Teologiczną w Krakowie.
W 1958 został biskupem i sufraganem archidiecezji krakowskiej, w czerwcu 1967 – kardynałem. Uczestniczył we wszystkich sesjach Soboru Watykańskiego II, był członkiem Rady Stałego Sekretariatu światowego Synodu Biskupów. Nominowany przez papieża Pawła VI na członka Komisji Soborowej dla Apostolstwa Świeckiego. Na nadzwyczajnym zgromadzeniu Synodu Biskupów w 1969 roku przedstawił projekt dokumentu “II Nadzwyczajny Synod Biskupów o sobie”.
W 1976 roku na specjalne zaproszenie papieża prowadził w Watykanie doroczne rekolekcje, wydane potem w książce “Znak, któremu sprzeciwiać się będą”.
16 października 1978 zgromadzeni na Palcu św. Piotra dziennikarze i wierni kolejny już dzień wyczekiwali na decyzję konklawe. Wszyscy z niecierpliwością spoglądali w stronę Kaplicy Sykstyńskiej. I nagle nad kaplicą pojawił się biały dym – znak, że decyzja o wyborze następcy św. Piotra zapadła. Chwilę później z balkonu Bazyliki św. Piotra padły pamiętne słowa: “Habemus papam!”. Mało kto przypuszczał wtedy, że nowym papieżem został Polak – metropolita krakowski, kard. Karol Wojtyła.
22 października 1978 roku Karol Wojtyła jako papież Jan Paweł II rozpoczął swój pontyfikat. Historia pokazała, że zapisał się w dziejach jako najbardziej aktywny papież, który odbył ponad 100 podróży zagranicznych. Przesłaniem jego pontyfikatu był m.in. dialog ekumeniczny.