To się nie powinno było zdarzyć. To się nie może wydarzyć więcej
Mówiąc o roli kobiet, ocenił, że nie może przysłaniać jej “jawna lub skrywana akceptacja jakiejkolwiek ideologii, która w imię rzekomego dobra człowieka stawia sobie za cel przeprowadzenie rewolucji w zakresie społecznych obyczajów i relacji międzyosobowych”.
Doroczna pielgrzymka kobiet do sanktuarium Matki Sprawiedliwości i Miłości Społecznej to – obok pielgrzymki mężczyzn – jedno z najważniejszych wydarzeń religijnych na Górnym Śląsku, gromadzące na piekarskim wzgórzu tysiące wiernych. W pielgrzymce biorą udział parlamentarzyści i przedstawiciele władz samorządowych. Mszy przewodniczy kard. Stanisław Dziwisz.
Witając pątniczki abp Skworc przypomniał, że w 1989 r. została uchwalona przez Zgromadzenie Ogólne ONZ, ratyfikowana przez Polskę w 1991 roku, konwencja o prawach dziecka. Jak ocenił, od tego czasu w wielu wymiarach sytuacja dzieci poprawiła się, jednak niestety coraz więcej najmłodszych staje się ofiarami w konfliktach zbrojnych.
“Możemy też dodać, iż staramy się, aby dzieci były bardziej bezpieczne i chronione przed przestępstwami i nadużyciami. Właśnie w archidiecezji katowickiej i diecezji gliwickiej zostały opracowane i wydane zasady ochrony dzieci i młodzieży, osób niepełnosprawnych i bezradnych przed wykorzystaniem” – powiedział abp Skworc.
Jak dodał, wejdą one w życie z początkiem nowego roku szkolnego. Do zapoznania się z nimi i do zobowiązania się do ich ścisłego przestrzegania zostaną wezwani wszyscy pracujący w Kościele, w imieniu Kościoła w szkole, i pracujący z najbardziej bezbronnymi grupami społecznymi.
“To znaczący krok w kierunku bezpiecznego środowiska dla dzieci. Dlatego też zachęcam – jako że wszyscy tworzymy Kościół – do zapoznania się z tymi regulacjami, do ich przestrzegania, by przestrzeń Kościoła dla dzieci i młodzieży była bezpieczna” – wskazał.
We wprowadzeniu do tego dokumentu pt. “Świadomość, zapobieganie, reagowanie” biskupi katowicki gliwicki napisali: “Nie jesteśmy w stanie ani cofnąć czasu, ani nawet skutecznie zadośćuczynić za krzywdy i zaniedbania. Możemy natomiast spróbować nauczyć się czegoś na własnych błędach. Musimy się uczyć głębokiego współczucia wobec ofiar – takiego, które każe płakać wraz z nimi, ale też wraz z nimi się gniewać: +To się nie powinno było zdarzyć. To się nie może wydarzyć więcej+”.
“Ostatnie zdanie wyznacza nasze obecne zadanie: +To się nie może więcej wydarzyć!+. Aby tak było działania prewencyjne, zapobiegawcze zostaną dostosowane do sytuacji naszych parafii, ruchów, duszpasterstw, ale też te zasady powinny też zostać powszechnie przyjęte, i o to was proszę” – powiedział abp Skworc.
W swoim wystąpieniu arcybiskup poruszył także inne współczesne problemy, mówił m.in. o ekologii. Jak przypomniał, w grudniu ubiegłego roku odbył się Katowicach szczyt klimatyczny ONZ. Wyraził nadzieję, że wypracowane wówczas porozumienie zostanie zrealizowane. “Nam pozostaje problem smogu, który w lecie się +rozwiewa+, jednak wróci z nową siłą jesienią i zimą. Trzeba konsekwentnego działania i współdziałania (…) aby każdy mógł oddychać zdrowym powietrzem; nie takim, które prowadzi do nieuleczalnych chorób i przedwczesnej śmierci” – podkreślił.
Hierarcha zaapelował też o umiarkowanie i oszczędności. Jak przypomniał, współczesne państwa i społeczeństwa są zadłużone, żyją “na kredyt”, a miliony Polaków nie radzi sobie z terminową spłatą zobowiązań. Trzeba też – przekonywał – przeciwstawić się “pokusie uczynienia z pieniądza zastępczego bożka, która konsumpcję każe traktować jako zastępczą religię”, a odkryć na nowo i praktykować cnotę oszczędności, która łączy umiar i roztropność.
Abp Skworc po raz kolejny mówił też o niedzielach wolnych od handlu. Wyraził wdzięczność za wprowadzenie regulacji, według których od 2020 r. zakaz handlu będzie obejmował wszystkie niedziele roku. “Przeciwko tej ustawie już zawiązuje się koalicja niektórych partii. Lider jednej z nich prezentując przed wyborami program swej partii zapowiedział, że jeśli tylko wygra wybory, ustawa ta zostanie zniesiona. My – nie tylko katolicy – ale ludzie odpowiedzialni i zdrowo myślący – nie możemy się na to zgodzić. Nie możemy się na to zgodzić, by kobiety – dziesiątki tysięcy kobiet w skali kraju – znowu w Dzień Pański zostały ekonomicznie przymuszone do obsługiwania sklepowych kas” – oświadczył.
W imieniu kobiet abp Skworc podziękował za politykę prorodzinną i prospołeczną. Chwalił wprowadzenie emerytur dla kobiet, które urodziły czworo lub więcej dzieci oraz rozszerzenie programu 500+ na każde dziecko.
Część swego wystąpinia metropolita poświęcił rodzinie i roli kobiet. Nawiązał do słów Jana Pawła II, który podkreślał, że społeczeństwo i Kościół potrzebują “swoistego geniuszu kobiecego”. “Odkrycia tego geniuszu kobiecego nie może przysłaniać jawna lub skrywana akceptacja jakiejkolwiek ideologii, która w imię rzekomego dobra człowieka stawia sobie za cel przeprowadzenie rewolucji w zakresie społecznych obyczajów i relacji międzyosobowych. To rzekome dobro człowieka jest w gruncie rzeczy kłamstwem o człowieku, które ostatecznie prowadzi zawsze do frustracji i nieszczęścia” – powiedział abp Skworc i dodał, że kobiety mają do odegrania wyjątkową rolę w dziele “kształtowania nowej kultury sprzyjającej życiu”.
Metropolita katowicki przypomniał, że pielgrzymka odbywa się w roku wielu ważnych rocznic, m.in. stulecia wybuchu pierwszego powstania śląskiego; 80. rocznicy śmierci przywódcy trzeciego powstania śląskiego Wojciecha Korfantego; 80. rocznicy wybuchu II wojny światowej oraz w 40-lecie pierwszej wizyty Jana Pawła II Polsce.
“W powstaniach śląskich do walki przystąpiło około 50 tys. mężczyzn i młodzieńców, najczęściej górników. Udokumentowane są również trzy przypadki kobiet walczących z bronią w ręku. Jednak kobiety z Górnego Śląska angażowały się w powstania na wiele sposobów: od kopania okopów na froncie i opiekowania się rannymi – co było powszechną praktyką – aż po przekonywanie słowem do opowiedzenia się za Polską w okresie plebiscytowym” – powiedział arcybiskup. Wspomniał m.in. żonę Korfantego, Elżbietę, która “była jedną z pierwszych dam Górnego Śląska i spełniała się w roli żony, matki i działaczki społecznej; była panią domu i wielką patriotką, która zmarła w zapomnieniu” – mówił.
Nawiązując do rocznicy wybuchu wojny hierarcha odkreślał, że ofiarami wojen jest przede wszystkim ludność cywilna. “Często zapominamy, że w wielu miejscach na świecie, także dzisiaj, toczą się regularne wojny; cierpi ludność cywilna, w tym kobiety i dzieci. W tej sytuacji musi na nowo wybrzmieć głos Kościoła w sprawie pokoju jako fundamentalnej wartości, bez której wszystko inne staje się bezwartościowe” – podkreślił.
Jak przekonywał, trzeba modlić się o pokój i “wychowywać do pokoju” przez najprostsze, choć czasem trudne do wykonania decyzje – na przykład przez powstrzymanie się od kupowania dzieciom, chociażby na parafialnych odpustach, militarnych zabawek, od “zabaw” w wojnę i zrezygnowania z gier komputerowych. Jak ocenił, to często wyzwala agresję i prowadzi do realnej przemocy, także w szkołach. “Tu trzeba stanowczych działań profilaktycznych, wychowawczych i ochronnych ze strony rodziny, szkoły i rządu” – zaapelował.
Odwołując się do pielgrzymki Jana Pawła II sprzed 40 lat, arcybiskup przypomniał słowa na Jasnej Górze na temat pracy, która jest “podstawowym wymiarem ludzkiego bytowania na ziemi” i posiada “nie tylko znaczenie techniczne, ale także etyczne” oraz o rodzinie, której racja bytu “jest jednym z podstawowych wyznaczników ekonomii i polityki pracy”. Powtórzył też słowa papieża-Polaka, by nie dać się uwieść pokusie odrzucenia Boga.
Mszy na piekarskim wzgórzu przewodniczy kard. Stanisław Dziwisz, który po raz pierwszy uczestniczy w pielgrzymce kobiet Piekarach. Abp Skworc podziękował mu “za świadectwo o świętości papieża Jana Pawła II i stanowczą obronę jego świętego imienia”.
Sam kardynał przypomniał, że Karol Wojtyła wielokrotnie przybywał do Piekar Śląskich i – jak podkreślił – darzył on olbrzymim szacunkiem kobiety. “Dzisiaj, w dobie ujawniającego się niekiedy pomieszania pojęć, najbardziej oczywistych, potrzeba nam jasnego spojrzenia na powołanie mężczyzny i kobiety, na komplementarność powołań w małżeństwie i rodzinie, w Kościele i społeczeństwie” – powiedział kard. Dziwisz.
Piekary Śląskie są ośrodkiem kultu maryjnego od kilkuset lat. Pierwsza pielgrzymka do obrazu Matki Bożej przybyła tam w 1676 r. Pielgrzymka Kobiet i Dziewcząt z całego regionu przybywa do Piekar w pierwszą niedzielę po uroczystości Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny (15 sierpnia), gromadząc co roku tysiące wiernych.