W styczniu 2019 r. prezydent skierował do Sejmu projekt ustawy, tworzący ramy prawne umożliwiające stworzenie, a następnie przyjęcie Narodowej Strategii Onkologicznej (NSO). Sejm uchwalił ją w kwietniu ub.r., a Senat poparł w maju 2019 r. Strategię opracował zespół działający przy ministrze zdrowia.
We wtorek, 4 lutego w Światowym Dniu Walki z Rakiem, Rada Ministrów przyjęła uchwałę w sprawie Narodowej Strategii Onkologicznej na lata 2020-2030. W czwartek NSO została zaprezentowana w Pałacu Prezydenckim.
Strategia działań na najbliższych dziesięć lat zakłada: poprawę sytuacji kadrowej i jakości kształcenia w dziedzinie onkologii; inwestycje w edukację, prewencję pierwotną i zdrowy styl życia; poprawę skuteczności profilaktyki wtórnej; inwestycje w naukę i innowacje oraz poprawę organizacji systemu opieki onkologicznej poprzez zapewnienie pacjentom dostępu do najwyższej jakości procesów diagnostyczno-terapeutycznych oraz kompleksowej opieki.
Prezydent wskazał w czwartek, że inicjatywa ws. opracowanie strategii to “przejaw patrzenia na państwo, jaki stara się reprezentować przez cały czas funkcjonowania w polskiej polityce – tego by patrzeć do przodu”.
Akcentował, że trzeba przewidywać zdarzenia, “nie działać +zdarzyło się i musimy coś z tym zrobić+, tylko +zróbmy coś, żebyśmy byli przygotowani+, +zróbmy coś, żeby temu zapobiec+”; trzeba być odpowiedzialnym za przyszłe pokolenia. “Tak powinni patrzeć na otaczającą rzeczywistość odpowiedzialni politycy i tak powinni działać” – mówił Andrzej Duda.
Wskazywał, że eksperci od lat są zgodni, iż liczba zachorowań na nowotwory będzie rosła. Zwrócił uwagę, że według prognoz w ciągu 5 lat będzie o 15 proc. więcej zachorowań na raka niż teraz, a w ciągu najbliższych 10 lat – 28 proc. więcej. “To jest nie daleka perspektywa” – zauważył i podkreślał, że trzeba się przygotować.
“Bardzo się cieszę i ogromnie dziękuję, że Narodowa Strategia Onkologiczna nabiera swoich kształtów. Mam nadzieję, że także dzięki dzisiejszemu spotkaniu zostanie sprawnie wprowadzona w życie” – powiedział.
Minister zdrowia Łukasz Szumowski podziękował prezydentowi za “inicjatywę sprawczą, strategiczne myślenie o pacjentach i konkretne działanie – ustawę, która zobligowała polski rząd do przyjęcia strategii walki z rakiem”.
“Do tej pory nie mieliśmy formalnie dokumentu rządowego, który by mówił, jak postępować, co zrobić, żeby Polacy chorowali mniej na nowotwory, żeby byli lepiej diagnozowani, szybciej leczeni i sprawnie mogli funkcjonować dalej w zdrowiu” – powiedział.
Szef MZ zaznaczył, że cała istota strategii onkologicznej tkwi w tym, że nie ma w niej pustych zdań. “To są konkretne działania z konkretną datą” – podkreślał. “W strategii zapisano m.in. (…) wprowadzenie szczepień przeciwko HPV, wdrożenie cyfrowej mammografii” – wyliczał. “Zwiększymy liczbę godzin i wiedzę o onkologii na studiach medycznych. Zwiększymy gotowość do rozpoznawania raku u osób, które nie są onkologami, bo większość osób do onkologa trafia już na samym końcu. Zwiększymy inwestycję w onkologie – także w infrastrukturę i sprzęt” – wymieniał.
Choroby nowotworowe stanowią jedną z najczęstszych przyczyn zgonów Polaków. Liczba nowotworów złośliwych w kraju stale wzrasta, czego przyczyną jest zarówno proces starzenia się społeczeństwa, jak i wzrost narażenia na czynniki związane ze stylem życia. Obecnie w Polsce żyje ok. milion osób, u których zdiagnozowano lub wyleczono nowotwór.
Głównym celem strategii jest wzrost odsetka osób przeżywających pięć lat od zakończenia terapii onkologicznej. Zwiększeniu ma ulec wykrywalność nowotworów we wczesnych stadiach. Obniżyć ma się umieralność z powodu raka.
Strategia przewiduje prowadzenie działań w pięciu obszarach. Są to: inwestycje w kadry – zwiększenie liczby lekarzy specjalistów w dziedzinie onkologii i lekarzy specjalności pokrewnych; inwestycje w edukację – prowadzenie działań profilaktycznych, związanych np. z ograniczeniem palenia tytoniu; inwestycje w pacjenta – podniesienie skuteczności badań przesiewowych w kierunku nowotworów jelita grubego, piersi, szyjki macicy oraz płuca; inwestycje w naukę i innowacje – np. zwiększenie udziału pacjentów onkologicznych w badaniach klinicznych; inwestycje w system opieki onkologicznej – zapewnienie pacjentom dostępu do najwyższej jakości procesów diagnostyczno-terapeutycznych oraz kompleksowej opieki.
Na realizację strategii z budżetu państwa zaplanowano 250 mln zł w 2020 r., 450 mln zł rocznie w latach 2021–2023 oraz 500 mln zł rocznie w latach 2024–2030.(PAP)