Opodatkowanie garażów. W środę ważny dla samorządów wyrok TK

W środę, 18 października Trybunał Konstytucyjny ogłosi orzeczenie w sprawie skargi konstytucyjnej dotyczącej naliczania podatku od nieruchomości za garaż stanowiący przedmiot odrębnej własności.

Skarżący zakwestionowali wykładnię zastosowaną w ich sprawie przez organy administracji samorządowej i publicznej oraz sądy, zgodnie z którą przedmiotem opodatkowania podatkiem od nieruchomości są budynki lub ich części, co oznacza, że częścią budynku podlegającą opodatkowaniu jako odrębny przedmiot opodatkowania jest wyodrębniony w tym budynku lokal.

Istota problemu poruszonego przez skarżących dotyczy ustalenia czy wobec garażu stanowiącego przedmiot odrębnej własności (będącego samodzielną nieruchomością lokalową), usytuowanego w budynku mieszkalnym wielorodzinnym – należy zastosować stawki podatkowe właściwe dla budynków mieszkalnych, czy też dla „części budynków pozostałych”.

NSA uchwałą z 27 lutego 2012 r. w siedmioosobowym składzie stwierdził, że z art. 2 ust. 1 pkt 2 i art. 5 ust. 1 pkt 2 u.p.o.l. wynika, że “garaż stanowiący przedmiot odrębnej własności, usytuowany w budynku mieszkalnym wielorodzinnym, podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości według stawki podatku przewidzianej w art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. e tej ustawy”. Zdaniem skarżących prowadzi to do konkluzji, iż znajdujący się w budynku mieszkalnym garaż stanowiący odrębny lokal powinien być opodatkowany według wyższej stawki niż garaż przynależny do lokalu mieszkalnego. Skarżący podkreślają, że powołana uchwała NSA spotkała się z krytyczną oceną w doktrynie prawa.

W ocenie skarżących, kwestionowane przepisy naruszają także konstytucyjną zasadę prawidłowej legislacji. Przyjęta przez organy podatkowe, za uchwałą NSA, wykładnia przepisów u.p.o.l. nie jest oparta na jednoznacznej wykładni przepisów tej ustawy, lecz jest efektem przeprowadzenia skomplikowanego wywodu interpretacyjnego, który zakończył się przyjęciem stanowiska pogarszającego sytuację prawną podatnika. Wskutek niejasnej regulacji kwestionowanych przepisów doszło do powstania trwałej, powszechnej i jednolitej ich wykładni, która nadała kwestionowanym przepisom określone znaczenie normatywne prowadzące zdaniem skarżących do naruszenia konstytucyjnego prawa ochrony własności.

Skarżący zwrócili także uwagę, że kwestionowane przepisy naruszają właściwą proporcję (art. 2 oraz art. 31 ust. 3 Konstytucji) między wynikającym z art. 84 Konstytucji obowiązkiem ponoszenia ciężarów publicznoprawnych a prawem jednostki do własności i jej równej ochrony oraz naruszają zasadę równego nakładania obowiązków podatkowych. Prowadzą one do nierównego i niesprawiedliwego nałożenia na właścicieli garaży stanowiących przedmiot odrębnej własności, podatku ustalonego według ponad dziesięciokrotnie wyższej stawki niż stosowana wobec właścicieli garaży niestanowiących odrębnego przedmiotu własności, co w ocenie skarżących stanowi naruszenie ich prawa własności i prawa do równego traktowania przez władze publiczne oraz prawa do sprawiedliwego i równego ponoszenia ciężarów publicznych. 

Skarżący wskazali, że wykładnię, która dopuszcza tak rażącą niejednolitość sytuacji prawnopodatkowej dwóch podatników będących w bardzo zbliżonej sytuacji faktycznej, należy uznać za niedopuszczalną ze względu na jej sprzeczność z art. 32 ust. 1 Konstytucji.