Odkrycie wieku tajemniczych wydm gwiezdnych rzuca światło na pradawną historię ziemi
Naukowcy dokonali przełomowego odkrycia dotyczącego jednego z najbardziej fascynujących i tajemniczych zjawisk naturalnych na Ziemi – wydm gwiezdnych. Te imponujące formacje piaskowe, znane również jako wydmy piramidalne, wyróżniają się na tle innych typów wydm dzięki swoim charakterystycznym kształtom przypominającym gwiazdy, z ramionami rozciągającymi się na setki metrów.
Do tej pory wiek i historia tych gigantycznych struktur piaskowych były owiane tajemnicą.
Ostatnie badania przeprowadzone przez zespół naukowców pod kierunkiem profesora Geoffa Dullera z Uniwersytetu w Aberystwyth i profesora Charlesa Bristowa z Uniwersytetu Birkbeck ujawniły, że wydma Lala Lallia w Maroku, jedna z tych imponujących formacji, powstała około 13 000 lat temu. To odkrycie stanowi pierwszy raz, gdy określono wiek wydmy gwiezdnej, dostarczając cennych informacji na temat pradawnych wiatrów i klimatu.
Wydmy gwiezdne, pojawiające się w różnych częściach świata, w tym w Afryce, Azji i Ameryce Północnej, a nawet na Marsie, powstają w wyniku działania przeciwstawnych wiatrów, które zmieniają kierunek, formując te unikatowe struktury. Zrozumienie ich wieku pozwala naukowcom lepiej zgłębić historię klimatyczną Ziemi i mechanizmy kształtowania się pustynnych krajobrazów.
Technika datowania luminescencyjnego, wykorzystana do ustalenia wieku wydmy Lala Lallia, polega na analizie, kiedy ziarna piasku były ostatnio wystawione na światło dzienne. Próbki piasku, pobrane w ciemnościach i analizowane w warunkach kontrolowanego oświetlenia, ujawniają swoją historię poprzez emitowane światło, co pozwala naukowcom na precyzyjne określenie ich wieku.
Wydma Lala Lallia, położona w Erg Chebbi w południowo-wschodnim Maroku, jest imponująca nie tylko ze względu na swoje rozmiary – 100 metrów wysokości i 700 metrów szerokości – ale także na historię swojego rozwoju. Po początkowym powstaniu wydma ta przestała rosnąć na około 8 000 lat, by następnie rozwinąć się gwałtownie w ciągu ostatnich kilku tysięcy lat, przemieszczając się przez pustynię z prędkością około 50 cm rocznie.
Odkrycie to zaskakuje nie tylko swoją nowością, ale także wskazuje na dynamikę procesów geologicznych kształtujących powierzchnię Ziemi. Daje również wgląd w złożoność i różnorodność naturalnych formacji, które nadal kryją przed nami wiele tajemnic. Wspinaczka na wydmy gwiezdne, choć wymagająca, oferuje niepowtarzalne doświadczenie i pozwala z bliska podziwiać ich niezwykłą urodę, przypominającą o nieustannej zmienności i potędze natury.
