Ciemna Energia pod lupą – czy naukowcy odkryli coś, co zmieni fizykę?
Nowe badania sugerują, że tajemnicza Ciemna Energia, która odpowiada za rozszerzanie się wszechświata, może zmieniać się w sposób podważający dotychczasowe teorie naukowe, w tym część założeń Alberta Einsteina. Naukowcy przyznają, że jeśli te wyniki się potwierdzą, może to być jedno z największych odkryć w astronomii ostatnich dekad.
Odkrycie, które może zmienić nasze rozumienie kosmosu
Pierwsze dowody na istnienie Ciemnej Energii pojawiły się w 1998 roku, kiedy naukowcy odkryli, że wszechświat nie tylko się rozszerza, ale robi to w przyspieszonym tempie. Nie było wówczas jasne, co napędza to zjawisko, dlatego siłę odpowiedzialną za ten proces nazwano Ciemną Energią.
Teraz jednak nowe badania wskazują, że ta siła może nie być stała, lecz zmieniać się w czasie. Prof. Ofer Lahav z University College London określa ten moment jako "potencjalnie przełomowy" i sugeruje, że nauka może znajdować się na progu nowej epoki w rozumieniu wszechświata.
Badania teleskopu DESI potwierdzają zmienność Ciemnej Energii
Jednym z głównych narzędzi badawczych w tej dziedzinie jest Dark Energy Spectroscopic Instrument (DESI), znajdujący się w Kit Peak National Observatory w Arizonie. DESI, wyposażony w 5000 precyzyjnych teleskopów sterowanych robotycznie, analizuje światło pochodzące z odległych galaktyk, pomagając naukowcom zrozumieć dynamikę ekspansji kosmosu.
Pierwsze niepokojące sygnały pojawiły się w zeszłym roku, kiedy dane wskazały, że siła Ciemnej Energii mogła zmieniać się w czasie. Początkowo wielu naukowców uznało to za błąd pomiarowy, jednak kolejne obserwacje wykazały, że ten efekt nie znika – wręcz przeciwnie, staje się coraz bardziej widoczny. Prof. Seshadri Nadathur z University of Portsmouth potwierdza, że nowe analizy jeszcze bardziej umacniają ten trend.
Naukowcy: "Ciemna Energia jest jeszcze dziwniejsza, niż sądziliśmy"
Astronomowie z całego świata zaczynają dostrzegać w tych wynikach potencjalnie przełomowe odkrycie. Prof. Catherine Heymans z Uniwersytetu Edynburskiego zwraca uwagę, że wyniki te są teraz poddawane intensywnej analizie przez społeczność naukową. – Wciąż istnieje szansa, że to wszystko okaże się błędem, ale równie dobrze możemy być na skraju naprawdę wielkiego odkrycia – podkreśla badaczka.
Jednak najważniejsze pytanie wciąż pozostaje bez odpowiedzi: dlaczego Ciemna Energia miałaby się zmieniać? – Nikt tego nie wie – przyznaje prof. Lahav. – Jeśli to prawda, będziemy musieli opracować zupełnie nową teorię, która wyjaśni ten fenomen.
Co dalej? Kosmiczne misje dostarczą nowych danych
Eksperyment DESI będzie kontynuowany przez kolejne dwa lata, w trakcie których planowane są pomiary aż 50 milionów galaktyk. Nowe dane mogą potwierdzić lub obalić obecne przypuszczenia. Dodatkowo, na orbitę trafił teleskop kosmiczny Euclid, wystrzelony w 2023 roku przez Europejską Agencję Kosmiczną (ESA), który dostarczy jeszcze bardziej szczegółowych informacji o strukturze wszechświata.
– Wszechświat może być znacznie bardziej skomplikowany, niż dotąd sądziliśmy – zauważa dr Andrei Cuceu z Lawrence Berkeley National Lab. Czy stoimy na progu nowej rewolucji w astrofizyce? Odpowiedź na to pytanie może nadejść w ciągu najbliższych lat.