Generał Tchiani: były strażnik pokoju ONZ, który wstrząsnął zachodnią Afryką – Od stałego oficera do Lidera Junty w Nigerze
Generał Abdourahmane Tchiani, niegdyś zaangażowany w misje pokojowe ONZ w regionach ogarniętych wojną, zszokował Zachodnią Afrykę, dokonując zamachu stanu w Nigrze.
Generał Tchiani, niskiego profilu i dotychczas mało znany poza swoim najbliższym otoczeniem, był dowódcą gwardii prezydenckiej Nigru, zanim wyłonił się z cienia, by obalić człowieka, którego miał chronić, Prezydenta Mohameda Bazouma.
Po przejęciu władzy generał Tchiani ogłosił się szefem Narodowej Rady Ochrony Ojczyzny, wojskowej junty ustanowionej po zamachu. Tymczasem jego były przełożony, pan Bazoum, pozostaje w areszcie domowym, będąc w sporadycznym kontakcie telefonicznym z międzynarodowymi liderami.
Tchiani do tej pory odrzucił wszelkie sugestie kompromisu, trzymając na dystans większość międzynarodowych wysłanników. Wyjątkiem była audiencja, którą udzielił byłemu gubernatorowi banku centralnego Nigerii, Muhammadowi Sanusi.
Wśród tych, którym odmówiono audiencji, była zastępczyni sekretarza stanu USA, Victoria Nuland, która odwiedziła Niger w poniedziałek.
Reakcje Międzynarodowe
Delegacja Wspólnoty Gospodarczej Państw Afryki Zachodniej (Ecowas) nie doszła dalej niż na lotnisko. Druga wspólna misja Ecowas, Unii Afrykańskiej (AU) i Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ) została odwołana, gdy junta stwierdziła, że to nie jest odpowiedni moment na spotkanie.
Prezydent Nigerii, Bola Tinubu, teraz przewodniczący bloku, wyraził swoje preferencje co do ścieżki dyplomatycznej, a dalsze wskazówki na temat tego, jak myśli, mogą pojawić się po najnowszym szczycie w Abudży w czwartek.
Nowa Strategia Rządowa
Junta Tchianiego wyraziła ambicje dłuższego politycznego przejścia, ogłaszając mianowanie premiera, byłego ministra finansów i urzędnika Afrykańskiego Banku Rozwoju, Ali Mahamana Lamine Zeiniego.
Niektórzy analitycy zastanawiali się, czy obalenie pana Bazouma, pochodzącego z mniejszości arabskiej, może wywołać napięcia etniczne w Nigrze. Jednak silne poczucie spójności kulturowej i narodowej tożsamości zawsze było charakterystyczną cechą współczesnego Nigru.
Sylwetka Generała
Generał Tchiani, pochodzący z większościowej grupy etnicznej Hausa, ma prawie 40-letnią karierę wojskową, podczas której był szkolony w Senegalu, Francji, Maroku, Mali i USA. Służył także w operacjach pokojowych ONZ na Wybrzeżu Kości Słoniowej, w regionie Darfur w Sudanie, w Demokratycznej Republice Konga oraz w siłach Ecowas na Wybrzeżu Kości Słoniowej.
Ironią losu jest to, że teraz ryzykuje wojskową konfrontację z Ecowas, ignorując jej ultimatum, aby oddać władzę panu Bazoumowi.
Podsumowanie
Generał Tchiani wydaje się być postacią zarówno stanowczą, jak i małomówną, koncentrującą się na swoim wojskowym zadaniu, zamiast na szerszym obrazie obrony i bezpieczeństwa. Jego decyzje są jednak odważne, a wyzwania, jakie stawia przed nim sytuacja, są teraz ogromne. Jak zauważył Paul Melly, konsultant Chatham House w Londynie, generał znajduje się teraz na intensywnym kursie zarządzania kryzysowego i politycznego, z najwyższą stawką w dotychczas ostrożnej karierze.
Tchiani i junta sprytnie grają na strunach antyfrancuskiego niezadowolenia wśród wielu mieszkańców Nigru, co może się przekształcić w szeroką bazę poparcia. W najbliższych dniach, gdy sankcje będą zaciskały się coraz mocniej, umiejętności populistyczne i polityczne generała staną się kluczowe, gdy zagra najważniejszą grę w swojej karierze.