USA twierdzą, że jednostki armii izraelskiej naruszyły prawa człowieka

Wszystkie zdarzenia, o których mowa, miały miejsce poza Gazą przed obecną wojną.

Izrael podjął działania naprawcze w czterech jednostkach, przekazując „dodatkowe informacje” w piątej – twierdzi departament.

Oznacza to, że wszystkie jednostki nadal kwalifikują się do amerykańskiej pomocy wojskowej.

Waszyngton jest głównym sponsorem wojskowym Izraela, dostarczającym mu broń i systemy obronne o wartości 3,8 miliarda dolarów (3 miliardy funtów) rocznie.

Oświadczenie to jest pierwszą tego rodzaju decyzją rządu USA wydaną przez jakąkolwiek jednostkę izraelską.

Rzecznik Departamentu Stanu Vedant Patel powiedział, że pięć jednostek sił bezpieczeństwa dopuściło się rażących naruszeń praw człowieka.

„Cztery z tych jednostek skutecznie zaradziły tym naruszeniom i tego właśnie oczekujemy od partnerów” – powiedział.

„W przypadku pozostałej jednostki nadal prowadzimy konsultacje i współpracujemy z rządem Izraela; przedstawił on dodatkowe informacje dotyczące tej jednostki” – dodał.

Departament zaprzecza twierdzeniom, że ustąpił pod naciskiem politycznym, kontynuując pomoc wojskową dla jednostki, mimo że nie był w stanie stwierdzić, czy w tej sprawie poniesiono jakąkolwiek odpowiedzialność.

„Angażujemy się z nimi w pewien proces i ostateczną decyzję w sprawie tej jednostki podejmiemy po zakończeniu tego procesu” – powiedział Patel.

Uważa się, że do wszystkich incydentów doszło w ostatnich latach na okupowanym Zachodnim Brzegu i w Jerozolimie.

Zgodnie z amerykańską „prawą Leahy’ego”, sponsorowaną w 1997 r. przez ówczesnego senatora Patricka Leahy’ego, stwierdzenie, że zagraniczna jednostka wojskowa dopuściła się rażących naruszeń praw człowieka, oznacza, że może zostać odcięta od otrzymania amerykańskiej pomocy wojskowej.

Rząd USA twierdzi, że podczas wdrażania prawa Leahy’ego uważa tortury, pozasądowe zabójstwa, wymuszone zaginięcia i gwałty.

Nawet w przypadku takiego ustalenia istnieje wyjątek dotyczący ograniczenia pomocy wojskowej, jeśli Departament Stanu uzna, że dany rząd zajął się sprawami i zapewnił sprawiedliwość.

Mówi się, że Izrael dokonał tego – tak zwanej remediacji – w czterech z pięciu jednostek. Departament odmówił jednak podania jakichkolwiek szczegółów incydentów, środków zaradczych, zaangażowanych jednostek ani dowodów potwierdzających skuteczność środków zaradczych.

Według doniesień Stany Zjednoczone były bliskie ogłoszenia, że ograniczą pomoc wojskową dla piątej jednostki, ale twierdzą, że nowe informacje z Izraela oznaczają, że decyzję podejmą później.

Powszechnie mówi się, że jednostką, której to dotyczy, jest batalion Netzah Yehuda, specjalna jednostka złożona wyłącznie z mężczyzn, utworzona w 1999 roku, w której służą ultraortodoksyjni Żydzi.

Izrael prowadził dochodzenie w batalionie w związku ze śmiercią 80-letniego Amerykanina palestyńskiego pochodzenia Omara Assada, który zmarł po związaniu i zakneblowaniu przez żołnierzy podczas przeszukania wsi na Zachodnim Brzegu w 2022 r.

Stany Zjednoczone wezwały wówczas do „dokładnego śledztwa i pełnej odpowiedzialności”.

Izraelskie Siły Obronne (IDF) oświadczyły później, że żałują śmierci Assada, dowódca otrzyma „upomnienie”, a dwóm żołnierzom zakaz zajmowania wyższych stanowisk na dwa lata, ale nie zostanie postawiony przed sądem.

Zapytany o doniesienia, że jednostka IDF będzie pierwszą w historii jednostką, która stanie przed wyznaczeniem rządu USA na mocy ustawy Leahy’ego, Sekretarz Stanu Antony Blinken powiedział 19 kwietnia: „Podjąłem ustalenia. Możesz się ich spodziewać w nadchodzących dniach”.

Premier Izraela Benjamin Netanjahu obiecał odrzucić wszelkie sankcje nałożone na armię tego kraju, mówiąc, że „będzie z tym walczyć ze wszystkich sił”, podczas gdy minister obrony Yoav Gallant i minister gabinetu wojennego Benny Gantz rozmawiali przez telefon z panem Blinkenem.

Naciskany w poniedziałek przez BBC w związku z tym, czy Departament Stanu opóźnił lub złagodził swoje stanowisko w sprawie wycofania pomocy wojskowej dla piątej jednostki, Patel powiedział, że urzędnicy podejmą decyzję po zakończeniu konsultacji z rządem izraelskim.