Polska26 stycznia Ogólnopolskim Dniem Transplantacji

26 stycznia Ogólnopolskim Dniem Transplantacji

26 stycznia to Ogólnopolski Dzień Transplantacji. Bardzo istotna data dla tych, którzy otrzymali drugie życie, dzięki dawcy szpiku. Przeszczep krwiotwórczych komórek macierzystych stosuje się w leczeniu ponad 70 chorób – przede wszystkim nowotworów krwi, ale również chorób rzadkich, w tym nienowotworowych – przypomina Fundacja DKMS.

26 stycznia Ogólnopolskim Dniem Transplantacji

Podaje też, że co roku w Polsce około 800 pacjentów zostaje zakwalifikowanych do allogenicznego przeszczepienia szpiku, by ratować komuś życie.

“Allogeniczna transplantacja szpiku polega na pobraniu krwiotwórczych komórek macierzystych od dawcy rodzinnego lub niespokrewnionego – i przeszczepieniu ich biorcy. Po zabiegu krwiotwórcze komórki dojrzewają w organizmie pacjenta, przekształcając się w: leukocyty (białe krwinki), erytrocyty (czerwone krwinki) oraz trombocyty (płytki krwi)” – wyjaśnił Tigran Torosian, lekarz hematolog, dyrektor medyczny Fundacji DKMS.

Wytłumaczył dalej, że po przeszczepieniu rozpoczyna się tzw. okres potransplantacyjny, czyli czas na przyjęcie przeszczepu, który trwa ok. 14-30 dni.

“To bardzo trudny, decydujący czas. Jeśli po jego upływie okaże się, że w krwi obwodowej pacjenta pojawiły się nowe krwinki białe oraz trombocyty, i nie ma potrzeby przetaczania preparatów krwi, to znak, że szpik się wszczepił, czyli zaczął pracować. Wówczas znacząco zwiększa się szansa na to, że szpik kostny odbuduje się prawidłowo, a chory wyzdrowieje” – dodał.

Eksperci Fundacji przypominają, że nasz genotyp jest niezwykle różnorodny – to około 5 miliardów kombinacji, dlatego szanse na znalezienie zgodnego dawcy są bardzo niskie.

“Prawdopodobieństwo wynosi 1 do 20 000, a gdy mamy rzadki genotyp nawet 1 do kilku milionów. Tylko 25 procent pacjentów wymagających przeszczepienia znajduje zgodnego dawcę w rodzinie – w pozostałych 75 procentach potrzebny jest dawca niespokrewniony – nasz +bliźniak genetyczny+” – stwierdzili.

Wytłumaczyli, że “bliźniakiem genetycznym” jest osoba, której antygeny zgodności tkankowej (tzw. HLA) są takie same, jak nasze własne.

“Żeby można było wykonać przeszczepienie, najlepiej, aby zgodność w zakresie cech tkankowych była 100 proc. albo przynajmniej 90 proc. (czyli 9 na 10 cech tkankowych). W wyjątkowych sytuacjach dopuszcza się zgodność w zakresie 8. cech. Im większa zgodność pomiędzy dawcą a biorcą, tym większa szansa, że przeszczep się przyjmie i pacjent wróci do zdrowia” – dodali.

Eksperci Fundacji przypomnieli też, że szpiku, wbrew powszechnemu przekonaniu, nie pobiera się z kręgosłupa.

“Pierwsza i najczęściej stosowana metoda (80 proc. przypadków) to pobranie krwiotwórczych komórek macierzystych z krwi obwodowej, czyli metodą tzw. aferezy. Zabieg trwa około 4-5 godzin, nie wymaga znieczulenia, przypomina donację krwi, a po jego zakończeniu dawca wraca do domu” – wyjaśnili.

“Druga metoda to pobranie szpiku z talerza kości biodrowej. Zabieg wykonuje się w znieczuleniu ogólnym i trwa do 60 minut. Dawca, na czas procedury – czyli dwa dni, pozostaje w szpitalu. Organizm dawcy regeneruje się bardzo szybko i w ciągu 2-3 tygodni wraca do stanu sprzed pobrania” – dodali.

Potencjalnym dawcą szpiku może zostać każdy. Warunkiem jest to, by był zdrowy i był osobą pomiędzy 18. a 55. rokiem życia, ważył nie mniej niż 50 kg, z drugiej strony nie był też otyły.

Żeby dołączyć do bazy dawców, wystarczy wejść na stronę https://www.dkms.pl/pl/zostan-dawca i zamówić darmowy pakiet do samodzielnego pobrania wymazu z wewnętrznej strony policzka.

Fundacja DKMS działa w Polsce od 2008 roku jako niezależna organizacja pożytku publicznego oraz jako Ośrodek Dawców Szpiku w oparciu o decyzję Ministra Zdrowia. Zarejestrowanych jest w nim ponad 1,6 mln (grudzień 2019), spośród których 7 594 osoby (styczeń 2020) oddały swoje krwiotwórcze komórki macierzyste lub szpik. (PAP)

Wybrane dla Ciebie