Na próbnej maturze: “Pan Tadeusz” Mickiewicza, “Ludzie bezdomni” Żeromskiego i Leśmian
Jak wybory człowieka wpływają na jego życie, na podstawie “Pana Tadeusza”, czy sztuka może przynieść odpowiedzi na pytania o kondycję ludzką, na podstawie “Ludzi bezdomnych”, interpretacja wiersza Leśmiana – takie tematy do wyboru mają uczniowie na próbnej maturze z polskiego.
W środę rozpoczęły się próbne matury organizowane przez Centralną Komisję Egzaminacyjną. Potrwają do 16 marca. Przeprowadzane są stacjonarnie w szkołach w reżimie sanitarnym. Udział szkół w próbnych maturach jest dobrowolny.
CKE zaproponowała, by szkoły przeprowadziły próbne egzaminy w warunkach zbliżonych do obowiązujących podczas właściwego egzaminu, np. by rozpoczynały je o godzinie 9.00 i o godzinie 14.00. Próbne egzaminy obejmą wszystkie przedmioty maturalne.
Zgodnie z harmonogramem podanym przez CKE, w środę rano jest próbny egzamin z języka polskiego na poziomie podstawowym. Po południu będą próbne egzaminy z języka łacińskiego i kultury antycznej oraz z języków mniejszości narodowych na poziomie podstawowym.
Aby umożliwić wzięcie udziału w próbnym egzaminie także uczniom, którzy z różnych względów nie mogą uczestniczyć w próbnych maturach w szkole arkusze egzaminacyjne będą codziennie zamieszczone na stronie internetowej CKE.
W środę rano na stronie CKE opublikowano arkusz na egzamin próbny z języka polskiego na poziomie podstawowym.
Arkusz zawiera 12 zadań, wśród nich są zadania zamknięte, w których uczeń musi wybrać jedną z podanych odpowiedzi oraz zadania otwarte, w których uczeń musi udzielić odpowiedzi pisemnej. Część z nich odnosi się do zacytowanych w arkuszu fragmentów tekstów Walerego Pisarka “Sztuka słuchania” z książki “Słowa między ludźmi” i Sylwii Karpowicz-Słowikowskiej “Mickiewiczem inspirowanie” na podstawie “To oni są winni twoim, moim i naszym nieszczęściom. Mickiewicz w +Lalce+ Prusa”. Zacytowano też fragment utworu literackiego, nie podając autora tytułu. Zadaniem uczniów było napisać co to za utwór i kto go napisał.
Uczniowie musieli też m.in. na podstawie tekstu Pisarka podać dwie umiejętności właściwe dla krytycznego słuchacza, wyjaśnić sens sformułowania: “z retorycznej łupiny wyłuskać ziarno rzeczowej informacji”, napisać jego streszczenie, a także na podstawie tekstu Karpowicz-Słowikowskiej sformułować dwa argumenty potwierdzające tezę o wpływie dorobku artystycznego Adama Mickiewicza na twórczość autora “Lalki” oraz wyjaśnić, na czym polega “emigracja wewnętrzna” Stanisława Wokulskiego, a na czym – Ignacego Rzeckiego.
Uczniowie piszący próbną maturę z języka polskiego na poziomie podstawowym muszą też napisać wypracowanie na jeden trzech tematów do wyboru.
Pierwszy z tematów do wyboru brzmi: “Jak wybory człowieka wpływają na jego życie? Rozważ problem, odwołując się do fragmentu +Pana Tadeusza+, całego utworu Adama Mickiewicza oraz do wybranego tekstu kultury”. Zacytowany w arkuszu fragment to wyznanie rannego księdza Robaka, na temat swojej przeszłości.
Drugi temat brzmi: “Czy sztuka może przynieść odpowiedzi na pytania o kondycję ludzką? Rozważ problem i uzasadnij swoje zdanie, odwołując się do fragmentu +Ludzi bezdomnych+ Stefana Żeromskiego oraz wybranych tekstów kultury”. Zacytowany w arkuszu fragment powieści to rozmowa o obrazie “Rybak” Puvis de Chavannes’a.
Trzeci temat brzmi: “Zinterpretuj podany utwór. Postaw tezę interpretacyjną i ją uzasadnij”. Chodzi o zamieszczony w arkuszu wiersz Bolesława Leśmiana “Z lat dziecięcych”.
Niezależnie od tego, który temat wybiorą uczniowie, w arkuszu wskazano, że napisana przez nich tekst ma liczyć co najmniej 250 wyrazów.
Na rozwiązanie testu i napisanie wypracowania uczniowie mają 170 minut.
Rozwiązane przez uczniów arkusze sprawdzą nauczyciele uczący ich w szkołach na podstawie zasady oceniania opracowanych przez CKE.
Dyrektor CKE Marcin Smolik wskazuje, że próbne egzaminy maturalne powinny być przeprowadzone wyłącznie w celu informacyjnym (tj. dania uczniom szansy pracy z arkuszem egzaminacyjnym w czasie przeznaczonym na rozwiązanie zadań na egzaminie) oraz diagnostycznym (tj. zidentyfikowania wiadomości i umiejętności, które dany uczeń opanował już w stopniu zadowalającym, oraz wiadomości i umiejętności, które wymagają jeszcze doskonalenia). “Centralna Komisja Egzaminacyjna za nieuzasadnione uważa wystawianie ocen cząstkowych na podstawie uzyskanych przez danego ucznia wyników testu diagnostycznego z poszczególnych przedmiotów” – podkreślił Smolik.
Decyzją ministra edukacji i nauki Przemysława Czarnka w związku z epidemią i koniecznością prowadzenia edukacji zdalnej egzamin ósmoklasisty i egzamin maturalny w 2021 r. będą przeprowadzone wyjątkowo na podstawie wymagań egzaminacyjnych, a nie jak w ubiegłych latach na podstawie wymagań określonych w podstawie programowej. Wymagania stanowią zawężony katalog wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego, które były podstawą przeprowadzania egzaminów w latach ubiegłych.
Arkusze egzaminacyjne na próbne egzaminy maturalne zostały przygotowane w oparciu w wymagania egzaminacyjne, które będę obowiązywać na maturze w maju tego roku.
