Bioróżnorodność zwiększa stabilność ekosystemu
Im silniej zróżnicowany biologicznie las, tym bardziej produktywny i żywotny – potwierdzili niemieccy naukowcy na łamach “Global Change Biology”.
Lasy złożone z szerokiego wachlarza gatunków odznaczają się większą produktywnością i stabilnością w warunkach stresowych niż monokultury – potwierdzili badacze z Uniwersytetu we Fryburgu w oparciu o dane z najstarszego na świecie eksperymentu terenowego dotyczącego bioróżnorodności lasów tropikalnych.
Naukowcy utrzymują, że istnieje coraz więcej dowodów na powiązania między różnorodnością biologiczną drzew a funkcjonowaniem ekosystemu. Jednak większość badań opierała się do tej pory o dane z lasów, gdzie nie było możliwości oddzielenia bioróżnorodności od innych czynników, lub z młodych nasadzeń, które nie umożliwiały długoterminowych obserwacji.
Dlatego zespół kierowany przez doktoranta Floriana Schnabela przeanalizował dane z eksperymentu rozpoczętego w 2001 r. w Panamie. Na początku obsadzono 22 działki jednym, dwoma, trzema lub pięcioma rodzimymi gatunkami drzew. Ze względu na różne przyrosty, działki z większą obfitością gatunków miały również bogatszą strukturę, jeśli chodzi o wysokość i średnicę drzew. Dane dotyczące wysokości i rozmiarów drzew, które uznano za wskaźniki produktywności i stabilności ekosystemu, pochodziły z okresu 2006-2016.
Badacze konkludują, że połączenie dwóch lub trzech gatunków drzew daje średnio o 25-30 proc. wyższą produktywność niż w przypadku monokultur, a “mieszanka” pięciu gatunków – nawet o 50 proc. wyższą. Szczególnie wyraźna była różnica w okresie suszy, spowodowanym przez zjawisko El Nino. To wskazuje, że lasy o większej różnorodności są nie tylko bardziej produktywne, ale i bardziej wytrzymałe w warunkach braku wody, a odkrycie to może mieć znaczenie w perspektywie trwających zmian klimatycznych.
W kontekście prób zmniejszania zawartości dwutlenku węgla w atmosferze przy pomocy ekstensywnego zalesiania, wyniki wskazują, że aby zmagazynować taką samą ilość CO2 w biomasie, w lasach mieszanych potrzeba dużo mniej miejsca.
Wnioski rzucają nowe światło na dynamikę plantacji tropikalnych lasów i są dowodem na to, że dane warto analizować w dłuższej perspektywie czasowej, gdyż daje to lepszy obraz powiązań między bioróżnorodnością, produktywnością i stabilnością ekosystemów – uważają badacze. (PAP)